پروتز دندان به معنای عضو مصنوعی است که جایگزین عضو از دست رفته میباشد منظور از اصطلاح پروتز دندان، دندان مصنوعی یا تعویض دندان است.

پروتزهای دندانی یا جایگزین دندان از دست رفته میباشند که میتواند ثابت یا متحرک ویا ایمپلنت باشد ،یا جهت محافظت از دندانی است که بافت زیادی از دست داده باشد که شامل روکشها میباشد.

به این ترتیب پروتزها دو نوعند:

پروتزهای ثابت :شامل پروتزهایی هستند که در دهان بیمار به صورت ثابت در جای خود قرار دارند و نیازی به خارج کردن از دهان ندارند.توضیحات بیشتر در مطلب پروتز ثابت میباشد.

پروتزهای متحرک:در مواردی که به دلیل شرایط فرد انجام پروتز ثابت امکان پذیر نیست از پروتز متحرک استفاده میگردد که فرد میتواند آنرا برداشته و مجدد در جای خود قرار دهد توضیحات بیشتر در مطلب پروتز متحرک میباشد.

افرادی که کاندیدپروتز دندان هستند بر اساس تعداد دندان از دست داده و شرایط فردی و استخوانی وحتی مالی تشخیص داده میشوند که از کدام نوع پروتز استفاده نمایند.

• در صورتیکه فرد به طور کامل دندانهایش را از دست داده باشد میتواند از درمانهای ایمپلنت به طور کامل(فول)یا به صورت اوردنچر (دست دندان بر پایه ایمپلنت)ویا دست دندان استفاده نماید .امروزه بهترین درمان برای جایگزینی دندانهای از دست رفته ایمپلنت میباشد که با توجه به ثابت بودن دندانها و تحریک رشد استخوانی فک و شکل ظاهری طبیعی بیشترین طرفدار را دارد .
• در صورتیکه فرد تعدادی یا یکی از دندانها را از دست داده باشد میتوان از درمانهای بریج به همراه روکش ثابت ویا پلاک پارسیل که از انواع روکشهای متحرک است استفاده کرد .
• در صورتیکه دندان فرد نسج زیادی را از دست داده باشد و یا تحت درمان عصب کشی قرار گرفته باشد ،جهت محافظت از دندان و جلوگیری از شکستن و از دست رفتن دندان از روکشها استفاده میشود که شامل انواع روکشهای زیرکونیا(سرامیکی ) و روکش pfm ( زیر ساخت فلزی )میباشند.
• انواعی از روکشهای زیبایی که به منظور ردیف و زیباتر ، سفید و درخشنده کردن دندانها استفاده میشود.

 آیا جایگزینی دندانها الزامی است؟

هنگامی که دندانی را از دست میدهیم  جای خالی دندان تحت فشارهای مختلفی از ناحیه لب ،زبان ودندانهای اطراف قرار میگیرد.دندانهای مجاور  تمایل به پر کردن ناحیه خالی دارند که معمولاً به طور کامل نبوده و باعث کج شدن دندان میشودو همینطور  باعث ایجاد فاصله بین دندانها وبه دنبال آن افزایش گیر غذایی و پوسیدگی و بیماریهای لثه میگردد.گاهی با کشیدن یک دندان ،نظم و بهداشت سایر دندانها نیز به خطر میافتد.

در بعضی موارد دندان مقابل دندان کشیده شده شروع به رویش به سمت دندان کشیده شده میکندکه علاوه بر ظاهری نازیبا باعث ایجاد مشکل درآن ناحیه و استخوان فکی میشود .علاوه بر تمامی این موارد در صورت از دست دادن دندان ،استخوان محل قرارگیری دندان دچار تحلیل میگردد .بهترین روش جایگزینی ایمپلنت در زمان کشیدن دندان میباشد تا از صدمات وارده جلوگیری گردد.

 مزایای پروتزهای ایمپلنت نسبت به سایر پروتز دندان

 ایمپلنتها از انواع پروتز دندان هستند که به جز هزینه ی بالای آنها ، مزایای زیادی نسبت به سایر پروتزها دارند .از آنجایی که ایمپلنت در فک کار گذاشته میشود تا حدودی از تحلیل استخوان آن ناحیه جلوگیری میشود .مهمترین مزیتهای ایمپلنت در جویدن،تکلم شکل ظاهری طبیعی ،عدم آسیب به دندانهای مجاور وسلامت لثه ها و احساس راحتی بیشتر فرد نسبت به دست دندان ودیگر پروتزها است.

اوردنچرها که دست دندان متکی به ایمپلنت میباشد نیز نسبت به دست دندان معمولی مزیتهای زیادی دارد از جمله تکلم بهتر و فیکس شدن بهتر در لثه فرد احساس راحتی بهتری میکندهرچند که به دلیل متحرک بودن بایستی از دهان خارج شوند .