پوسیدگی دندانها به دلیل استفاده نادرست از مسواک ونخ دندان و بهداشت بد دهان و دندان ایجاد می شود. عدم مراجعه دوره ای به دندانپزشک باعث پیشرفت پوسیدگی در دندان و در نهایت منجر به عصب کشی دندان میگردد. در صورت ترمیم به موقع دندان، برداشتن پوسیدگی های ایجاد شده در دندان و کف بندی خوب توسط دندانپزشک، مانع از توسعه پوسیدگی و رسیدن آن به عصب دندان میشویم. در این مرحله ناحیه ی خالی شده دندان با مواد مخصوص پر میگردد.
ترمیم دندان چگونه انجام میشود؟
برای شروع درمان ابتدا دندانپزشک نواحی اطراف دندان پوسیده را بیحس میکند. سپس توسط فرز، توربین و یا لیزر ناحیه پوسیدگی را برداشته؛ به طوری که کاملاً عاری از میکروبها و آلودگی ها شود. در صورت وسیع بودن پوسیدگی و نزدیک بودن آنها به ریشه دندان، دندانپزشک از موادی جهت محافظت عصب دندان استفاده میکند. سپس براساس تشخیص دندانپزشک و انتخاب ماده مناسب جهت ترمیم ،دندان پر میگردد و مانند دندان طبیعی شکل داده و صیقل میشود. دندانپزشکان معمولاً از دو نوع ماده جهت ترمیم استفاده میکنند: آمالگام وکامپوزیت
انتخاب ماده مناسب جهت پر کردن، بستگی به وسعت پوسیدگی، موقعیت دندان پوسیده و یا داشتن آلرژی به ماده ای خاص دارد. ترمیم ها همچنین برای ترمیم دندان های ترک خورده ،شکسته و یا دندانهایی که با ناخن خوردن و دندان قروچه دچار فرسودگی شده اند، مورد استفاده است.
ترمیم دندان و انواع آن : برای پر کردن و ترمیم دندانهایی که دچار پوسیدگی شده اند ،برای بیماران معمولاً این سؤال مطرح است که کدام ماده ی پر کردگی مناسب ترین و بهترین بازده رادارد .باید گفت همه ی مواد مورد استفاده معایب و مزایایی دارند که بسته به کلیه ی شرایط بیمار انتخاب میگردد .فارغ از نوع ترمیم دندان،بهداشت مناسب دهان و دندان و معاینه مرتب حداقل هر ۶ ماه یک بار توسط دندانپزشک ،عامل بسیار مؤثری در جلوگیری از بروز و تکرار مشکلات دندانی میباشد.
نکاتی که قبل از ترمیم دندانها باید مورد توجه قرار گیرد:
- مهمترین نکته قبل از هر چیز این است که پیشگیری همیشه مقدم بر درمان است .درحفظ و نگهداری دندانهای خودکوشا باشید.
- حتی در صورتیکه در دندانهای خود دردی احساس نمیکنید ویا هیچ مشکلی در دهان و دندان خود ندارید باز هم جهت پیشگیری هر شش ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه نمایید.
- بعد از هر وعده غذایی دندانهای خود را مسواک بزنید و حتماً از نخ دندان استفاده نمایید.
- رژیم غذاییتان را در جهت مصرف کمتر مواد قندی برنامه ریزی کنیدو مصرف مواد قندی را به حداقل برسانیدو مواد قندی را در فواصل وعده های غذایی مصرف نکنید.
- پوسیدگی دندان بیماری شایعی است که ارتباط مستقیم با نوع و چگونگی رژیم غذایی شما دارد.
- همواره به یاد داشته باشید که دندانها جهت بریدن و جویدن باید به کار برده شوند واز شکستن مواد خوراکی سخت توسط دندانها به شدت خودداری نمایید.
نکاتی که بعد از ترمیم دندانها باید به آنها توجه شود:
- دندانی که ترمیم شده است، احتمالاً تا چند روز حساس میباشد.این حساسیت نسبت به سرما و گرما بیشتر است.این حساسیت به تدریج بهبود مییابد.
- درصورتیکه پرکردگی نزدیک به عصب دندان باشد و درد شبانه یا درد خود به خودی وجود داشته باشد ،نیاز به درمان ریشه میباشد.
- بعد از پر کردن دندان تا دو ساعت از خوردن مواد غذایی غیر از مایعات خودداری نمایید .۲۴ ساعت بعد از ترمیم میتوانید از سمت دندان پر شده استفاده نمایید.
- در صورت بلند بودن پرکردگی،دراسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه فرمایید.
- بعد از پر کردگی با مواد هم رنگ دندان،تا ۲۴ ساعت حتی الامکان از خوردن مواد رنگی (چای ،قهوه نوشابه …) خودداری نمایید.
- رعایت بهداشت دهان و دندان ترمیم شده همانند دندانهای سالم الزامی است.
ترمیم دندان و انواع آن :
1. آمالگام
آمالگام ماده ای فوق العاده جهت انجام ترمیمهای دندانپزشکی میباشد .ماده ای غیر همرنگ دندان به رنگ نقره ای متمایل به سیاه میباشد که آلیاژی ساخته شده از ترکیب فلزات جیوه،نقره،قلع، مس و روی است که با درصدهای متفاوت ترکیب شده اند.بیشتر از صد سال است که دندانپزشکان در سراسر جهان از این ماده استفاده میکنند. قبل از کشف آمالگام برای پر کردن دندانها از موادی مانند تراشه های چوب ،سنگ وصمغ درختان ،سرب ،طلا و نقره استفاده میشده .
برای ساخت و پر کردن دندان توسط آمالگام دندانپزشک از دستگاهی به نام آمالگاماتور استفاده مینماید. کار دستگاه مخلوط کردن جیوه مایع با سایر عناصر تشکیل دهنده ی آمالگام میباشد که در درون کپسولی قرار داده شده است .آمالگام بعد از ترکیب برای مدت کوتاهی نرم میماند بنابراین میتواند حجم های نامنظم دندان را پر کند و بعد از شکل دادن مناسب توسط دندانپزشک سفت شود.
آیا آمالگام سمی میباشد ؟
بحث های زیادی بر سر سمی یا غیر سمی بودن آمالگام به دلیل وجود جیوه در آن همواره بوده است تحقیقات فراوان جامعه دندانپزشکان FDAدر این زمینه نشان داده است که استفاده از آمالگام در بالغین و کودکان بالای شش سال و یا حتی مادران شیرده هیچ ضرری را متوجه سلامت عمومی افراد نمیکند .با این حال استفاده از آمالگاه در بعضی از کشورهای اروپایی از جمله سوئد فنلاند و نروژ محدود شده است .
مزایای کاربرد آمالگام:
بزرگترین مزیت آمالگام استحکام و پایداری آن برای مدت طولانی میباشد .به همین علت ،دندانپزشکان برای پر کردن دندانهای آسیا ،پرکردگیهای وسیع ویا در افراد دارای دندان قروچه که سایشهای شدید دندانی دارند از آمالگام استفاده میکنند.حداقل عمر آمالگام ده سال است که البته در بعضی موارد به چند دهه هم میرسد.آمالگام به دلیل خاصیتی که دارد کلیه درزهای ریز دندان را نیز پر میکند و از نفوذ باکتری ها و میکروبها به داخل دندان را میگیرد.
معایب کاربرد آمالگام :
مهمترین عیب آمالگام،غیر همرنگ بودن آن با دندان و ظاهر ناخوشایند آن برای بیماران می باشد .بعضی از بیماران با اینکه دندانپزشک تأکید میکند که بسته به شرایط دندان حتماً باید ترمیم با آمالگام صورت گیرد صرفاً به دلیل مشکلات زیبایی ،از آن امتناع میکنند و ترمیم با کامپوزیت را ترجیح میدهند.
آمالگام به دلیل خاصیت رسانایی ،سرما وگرما را بهتر انتقال میدهد و به ندرت در بعضی از بیماران حساسیت بیشتری در زمان مصرف غذاها و نوشیدنی های سرد گزارش میشود که البته پس از مدتی برطرف میشود .
مزایای ترمیم کامپوزیت :
مزیت اصلی ترمیم با کامپوزیت زیبایی بیشتر دندانها نسبت به پر کردگی با آمالگام است.دندانپزشک گاهی با ترکیب رنگهای مختلف میتواند رنگ مناسب و مطابق با رنگ دندانها را به دست آورده وبا مواد کاملاً همرنگ دندانها پر نماید .بر خلاف آمالگام ،کامپوزیت مانند چسب میتواند به دندان بچسبد و فقط کافیست دندانپزشک نواحی پوسیده را بردارد و حفره را پر نماید ونیاز کمتر به تراشیدن دندان نسبت به ترمیم با آمالگام دارد .
معایب ترمیم با کامپوزیت :
در ترمیم های با مواد کامپوزیتی حساسیت دندانها در هنگام جویدن ،پس از پر کردن دندانها بیشتر از ترمیمهای با آمالگام است .ایراد دیگر مواد کامپوزیتی تغییر رنگ آنها بعد از مدتی در اثر مصرف مواد غذایی و نوشیدنی های رنگی مانند چای و قهوه میباشد ایجاد ترکهای بسیار ریز یا ریز نشتهای مواد غذایی و باکتری ها در بین کامپوزیتها و دندان با گذشت زمان ممکن است باعث نفوذ باکتری ها و ایجاد پوسیدگی های ثانویه در بخشهای عمیقتر دندان شود . و در نهایت استحکام کامپوزیت از آمالگام کمتر است و به همین دلیل انتخاب ارجح در مورد دندانهای آسیاب که فشار بیشتری بر آنها وارد میشودنمی باشد.
با توجه به تمامی موارد قید شده انتخاب نوع درست مواد جهت پر کردن ترجیحاً با دندانپزشک میباشد .به طور کلی آمالگام برای پر کردن دندانهای عقبی و جهت تحمل فشارهای زیاد موقع جویدن مناسب است و کامپوزیت برای دندانهای جلویی که مسئله زیبایی در آنها مطرح است ارجحیت دارد .
3. طلا
پر کردگی های طلا یکی از مقاوم ترین و ماندگارترین نوع پرکردگی ها است .برای ترمیمهای طلا بیمار باید زمان بیشتری را برای انجام کار وقت بگذارد . در ضمن هزینه ی بالای آن باعث شده تمایل بیماران برای استفاده این نوع مواد کاهش یابد.
یک پاسخ
سلام و وقت بخیر
ایا موقع پوسیدگی مجدد دنبال ایا میشه فقط قسمتهای پوسیده رو برداشت و همه امالگام رو برنداشت ؟؟